Normalin üzerinde seyreden hava koşulları arıların algısını değiştiriyor
Mevsim normalleri üzerinde seyretmeye devam eden hava sıcaklıkları arıların algısının bozulup dışarı çıkmalarına, kuraklık ise susuz ve besinsiz kalıp ölmelerine sebep oldu ve olmaya da devam ediyor. Bunların yanında hastalıklar da arı nüfusuna darbe vururken, arı yetiştiricisi Umut Can Yaman, “Böyle giderse yeryüzünde arı kalmaz” diyerek tehlikeye karşı uyardı.
Küresel ısınma sebebiyle mevsimler birbirine girerken, bölgemizin de içinde bulunduğu alanda kuraklık devam ediyor. Tarımdan hayvancılığa kadar doğal yaşamın her yerine nüfus eden kuraklık sebebiyle artık alarm zilleri çalıyor.
Tohumda tozlaşmaya yardımcı olup bitkilerin çiçeklenmesinde oldukça büyük önemi olan ve erken tarımda kilit bir rolü oynayan arılar için de durum değişmiyor. Çeşitli bilimsel çalışmalar ile yok olmalarından 4 yıl içinde insan neslinin de silineceğinin düşünüldüğü senaryo için arı kolonileri içinde kuraklık sebebiyle korkutucu ölümler meydana geliyor.
Konuyla ilgili açıklama yapan arı yetiştiricisi Umut Can Yaman, mevsim normalleri şartlarında arıların kovanlarında bulunması gerektiğini belirterek şu ifadeleri kullandı: “Normal şartlar altında arılar, ilkbahar ve yaz aylarında gelişir ve bal toplar, sonbaharda mevcutlarını ayarlar sonrasında kış mevsiminde de, havaların sıcaklığının düşmesinin ardından ise ‘Kış salkımı’ dediğimiz şekle girerler. Bu kış salkımları da soğuk havalarda arıların birbirlerine hareketsiz bir şekilde tutunmalarını ve bu sayede yaşamalarını sağlar. Bu sırada yalnızca ısınma ve yumurtlama düzeylerini minimumda tutmalarına yarar.”
“Giden geri dönmüyor”
Ancak mevsim normallerinin üzerinde seyreden hava sıcaklıkları sebebiyle, arıların tahlil yeteneklerinin de bozulduğunu belirten Yaman, “Sıcaklıklar arıların algı yetenekleri kaybolmasına yol açıyor ve arılar da kendilerini sıcak bir mevsimde olduklarını sanıp dışarı çıkıyorlar. Sanki dışarıda çiçek ve polen varmışçasına, içeride de besinleri azaldığı için arayışa geçen arılar koloniyi korumak için kovandan çıkarak, uzaklaşıyorlar.” derken, “Arılar belli bir sıcaklığın altında uçamazlar, uçuş yetenekleri kaybolur ve bu yüzden de gittikleri yerlerden geri dönemiyorlar. Bu sebepten de kovanlarda ciddi oranda koloni kaybı oluşuyor.” şeklinde konuştu.
“Böyle giderse yeryüzünde arı kalmaz”
An itibarı ile arı nüfusunda süregelen kayıpların sebebi olarak yağışsız geçen ayları işaret eden Yaman, “Mevsimin kurak geçtiği sonbahar ve kış aylarında sayılar düşüş eğilimde, kayıplarımız var, yine kurak mevsimden dolayı hastalıklar da meydana geliyor. Bu sıralar varroa mücadelemiz var, bunda da büyük bir artış var; geçen seneye kıyasla arı popülasyonu bu sene daha düşük ve ölümler devam ediyor.” derken, bu şekilde sürmesi muhtemel durum için çok önemli bir uyarıda bulunarak, “İleriki yıllarda mevsimler bu şekilde gitmeye devam ederse ve kuraklıklar da sürerse kovanlar sönmeye devam edecek, Türkiye’deki arı mevcudu düşecek ve 3-5 seneye de arılar yeryüzünde kalmaz diye düşünüyorum.” dedi.
