Çeltikte rekolte düşüklüğüne dikkat çeken Balcılar, fiyatları eleştirdi

Türkiye pirinç üretiminin büyük bir bölümünü oluşturan İpsala’da çeltik hasadı başladı. Yeni hasat sezonunu değerlendiren İpsala Çeltik Üreticileri Birliği Başkanı ve İpsala Çeltik Komisyonu Üyesi Sedat Balcılar, bu sene verimin düşük olduğunu belirterek TMO tarafından verilen fiyatlara değindi.
Çeltikteki fiyatlamaların komik derecede düşük olduğunu dile getiren Balcılar Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan‘ın sözüne atıfta bulunarak, “Bize, ‘Nerede boş yer buldunuz oraya ekin.’ dendi. Biz üreticiler olarak ektik ama karşılığı bu olmamalı.” dedi.

“Bölgemizdeki çeltik ekimi, geçen yıla göre 60 bin dönüm eksik. “

Sözlerine bu sene İpsala dışında kalan alanlarda, çeltik ekilişlerinde düşüş olduğunu söyleyerek başlayan Balcılar, şu ifadeleri kullandı:

“İpsala’da çeltik ekilişinde geçen yıla göre ne bir artı ne bir eksi aynı 210 bin dönüm standart ekiliş var.Niye var? Bizim bölgemizdeki barajlarda Hamzadere, Karpuzlu ve Sultanköy Barajı olmak üzere 3 baraj var. 3’ünde de doluluk oranı çok yüksek seviyelerde. Bu vesile ile su sıkıntısı olmadığı için İpsala’da ekiliş yine 210 bin civarında. Fakat Edirne bölgesinde geçen sene toplam 520 bin dönüm ekiliş vardı. Bu sene bu ekiliş 450 – 460 bin dönümlere düştü. düşmesinin sebebi Karasaz bölgesindeki Altınyazı Barajı‘nın tamamen boş olması. O bölgedeki geçen seneki 54 bin dönüm ekiliş bu sene 30 binlere düştü. Yaklaşık olarak 25 bin dönüm Karasatı bölgesinde, 25 dönüm Hayrabolu bölgesinde ve 10 bin dönüm de Keşan bölgesinde olmak üzere bölgemizde bu yıl toplamda 60 bin dönüm ekilişte noksanlık var.”

“İpsala bölgesinde önemli ölçüde rekolte düşüklüğü var”

Hasadın başladığını ancak, geçen seneki verimlere kıyasla bir hayli geride kalındığına dikkat çeken Sedat Balcılar, yaşanan bu olağanüstü dönemi şu şekilde açıkladı: “Hasat başladı. Başladı ama geçen yıl ki verimler bu yıl ki tarlalardan çıkmıyor. ‘Niye çıkmıyor?’ derseniz; uzmanlar da henüz bir açıklık getiremediler, araştırmalar devam ediyor. Bizim tahminimiz, 2019’a göre gündüzlerin aşırı sıcak, gecelerin aşırı serin gitmesi vesilesiyle çeltikler başak çıkarttığında döllemeyi yapamadılar. Dölleme olmayınca da başakları eğmediler. Başaklar dik ve boş kaldı. Özellikle rekor, luna ve CL 33 dediğimiz gruplarda önemli ölçüde verim kayıpları var. Hatta bazı tarlalarda geçen seneye göre %70 – %50 ürün kaybı var. Karpuzlu‘da bir arkadaşımız 140 dönüm rekor biçti. Aldığı ürün 40 ton. Dönümünde yaklaşık olarak 300 kilo bereket aldı. Oysa ki geçen sene bu rakamlar derkar başına 800 – 900 kilolara kadar çıkıyordu. İpsala alanındaki 210 dönümden bahsediyorum, Uzunköprü, Meriç, Edirne henüz hasada başlamadı. Oralarla ilgili net bir bilgimiz yok ama İpsala bölgesinde önemli ölçüde rekolte düşüklüğü var.”

“TMO’nun açıkladığı fiyatlarla ürün satsak batarız ve çeltik ekemeyiz.”

Öte yandan hasat edilen çeltiklere TMO tarafından verilen fiyatın, beklentilerinin çok altında kaldığını belirten Balcılar, “TMO her sene fiyat açıklıyor. açıkladığı fiyatlar genelde piyasa fiyatlarının çok altında kalıyor. Üreticinin girdi maliyetleri yüksek ama TMO’daki yetkililerle görüştüğümüzde; <Bizim hükümet ve bakanlık olarak bir enflasyon hedeflememiz var. Bu enflasyon hedeflerimizin üzerinde size fiyat vermemiz söz konusu bile değil.> deniliyor. 2019’a göre bu yıl çeltikte uygulanan taban fiyat politikası %18 civarında. Ama bunlar çok komik rakamlar. Bugün piyasada TMO’nun açıklamış olduğu uzun tanede kameo cinsi, Keşan cinsi, kazanova cinsi çeltiklerde 4 bin 150 lira taban fiyat, oysa ki aynı ürün şu an piyasada 5 liradan işlem görmekte. Luna grubu çeltiklere TMO’nun verdiği fiyat 2 bin 200 lira, piyasa fiyatı 3 bin 600 – 3 bin 700’lerde. İşe yaramayan bir fiyat verileceğine fiyatın hiç açıklanmaması daha isabetli olur. Fiyat üreticinin ihtiyaçlarını zaten karşılamıyor. Zaten berekette de noksanlık var. Ürettiğimiz ürün geçmiş yıllara göre çok düşük olduğu için bizler TMO’nun açıkladığı fiyatlarla ürün satsak batarız ve çeltik ekemeyiz.” dedi.

“Açıklanan çeltik fiyatı revize edilmeli”

Girdi maliyetlerine kıyasla düşük kalan fiyatların bir an önce revize edilmesi gerektiğine vurgu yapan Balcılar, “İpsala Çeltik Üreticileri Birliği olarak TMO yetkililerinden, tarım bakanımızdan beklentimiz; ayçiçeğinde olduğu gibi fiyatların revize edilerek güncel fiyatlara kavuşturulması. Yurt dışından getirmeye kalksalar döviz kurları yüksek, yurt dışındaki çeltik fiyatları pahalı ve ürün getirilen ülkelerin üreticileri para kazanmış oluyor. Türkiye’de kamuyo için 4 bin 750 lira fiyat açıklıyor. Aynı ürünü yurt dışından getirmeye kalksa 5 buçuk lira. Sen Türk çiftçisine vermiyorsun. Gidiyorsun Bulgaristan’da, İtalya’da, Rusya’da üretim yapan çiftçinin cebine para koyuyorsun. Yanlış tarım politikaları. Türkiye bu tarım politikaları ile bir yere varamaz. Pandemi oldu. Bütün ülkeler gümrük kapılarını kapattı ve dedi ki <Önce benim vatandaşımın ihtiyacı> . Sayın Cumhurbaşkanımız bize dediki <Nerde boş yer buldunuz ekin.> Tamam biz üreticiler olarak ektik ama karşılığı bu olmamalı. Biz yaptığımız işten zarar edersek çiftçi olarak bu maça kaç sene dayanabiliriz. Biz bu işi yapamaz hale geliriz. O zaman da Türk halkı göbeğinden yurt dışındaki çiftçilere bağlı konuma gelir. İthalatın kapıları ve yolu açılır. Dışarıdan ve ne olduğu belirsiz pirinçleri sofralarında yemeğe devam eder.” diyerek Türk çiftçisine yardımcı olunmadığı takdirde ithalatın önünün açılacağının altını çizdi.