Keşan’da çeltik üreticiliği yapan iş insanı Mehmet Emin Meriç, çeltik üreticisinin, verim ve fiyatlar anlamında beklediğini bulamadığını söyledi. Geçen seneki alım fiyatlarının bu seneki artan maliyetlerin karşısında daha düşük kalması ve üzerine geçtiğimiz sezondan daha da düşük olmasını eleştiren Meriç, bu koşullarda çeltik ekmenin zarardan başka bir şey getirmeyeceğini söyleyerek, “Bizim derdimize derman olacak kurum, TMO’dur. Üreticinin arkasında durması lazım.” diye konuştu.
TMO açıkladığı fiyatların arkasında durmadı
TMO’nun bu yıl uyguladığı fiyat politikası ile çeltik üreticisini perişan ettiğini belirten Meriç, “TMO, ürünün fiyatını 5.25 TL olarak açıkladı. Ama biz üreticinin ürününe 4.50-4.52 TL arasında fiyat veriyor. Ofis açıklamış olduğu fiyatların arkasında durmadı. Bu şartlarda, ürünümüz elimizde kaldı. Üreticinin şartları kötü durumda. TMO, colombo cinsi çeltik için 4.20 TL fiyat açıkladı ama üreticinin ürününe, 3.80 TL fiyat veriliyor. Ama üreticinin eline geçecek para ise, 3.50 TL’dir. Üreticiden, depo kirası ve hamal parası alınıyor. Kısacası, üreticinin kazancından kırptıkça kırpılıyor.” dedi.
Maliyetler yüzde 140 attı, verilen fiyat yüzde 25 düştü
TMO tarafından üreticilerin mallarını almak için depolar kiralandığına kayıt düşen Mehmet Emin Meriç, şunları söyledi: “Depolar kiralanıyor ama kimse malını vermiyor. Çünkü TMO, açıkladığı fiyata bile ürün alımı yapmadı. Üretici olarak, 4.50 TL’ye elimdeki ürünü nasıl vereyim? Tüccar aynı ürüne 4,85 TL fiyat veriyor. Ben, geçen yıl kilogramı 2 TL’ye aldığım gübre bu yıl 4.85 TL oldu. Üre gübresi ise, kilogramı 8.60 TL’dir. Bu şartlarda ekim nasıl yapılacak? Maliyetlerimiz geçen yıla göre; %140 artarken, çeltik fiyatları %25 oranında düşüyor. Fiyatlar, geçen yılın altına düşmesini anlamak mümkün değil. Geçen yıl 6.20 TL’ye ürünümüzü satmıştık ve herkes memnundu. Ancak, bu yıl üreticinin beklediği gibi olmadı.”
Hem TMO hem de sıcaklık çeltiği vurdu
Çeltik fiyatlarının yanı sıra, hava sıcaklıklarının fazla olması nedeniyle, verimlerin düştüğüne dikkat çeken Meriç, “Havaların sıcak olmasından ötürü ürünler yandı ve bu durum verimi olumsuz yönde etkiledi. Geçen yıl 800 kilogram verim elde eden üretici, bu yıl 600 kilogram civarında bir verim elde etti. Hatta, Karpuzlu Beldesi civarında 400-500 kilogram civarında ürün biçiliyor.” şeklinde konuştu.
“2 aylık gecikmeye 53 bin lira kira ödemek zorunda kaldık”
Üretici, ürününü değerinde satış yapabilmesi için bekletme şansının olup-olmadığının sorulmasıyla ilgili konuşan Mehmet Emin Meriç, şunları söyledi: “Benim depolarım var ve ürünü bekleteyim. Ama benimde ödemelerim var ve bir şekilde elimdeki ürünleri satma yoluna gideceğim. Branda altında bu ürün uzun süre beklemez. Küçük üreticilerin depoları olmadığı için elindeki ürünü bekletme şansı yok. Biran önce satışını yapıp, paraya çevirmeye çalışacaktır. Emanet ve akıllı depo sistemine geçilerek, depo ücreti alınmayacağı ifade edilmişti. Bende bu depolara ürünlerimi koydum ama 6 ay içerisinde üretici ürününü satması gerekiyormuş. Bizler de ürünümüzü 6 ay içerisinde değil; 8 ayda sattık. 2 aylık gecikme nedeniyle, 53 bin 800 TL depo kirası ödemek zorunda kaldık.”
“TMO üreticinin arkasında durmalı”
Meriç, sözlerini şöyle tamamladı: “Pandemi nedeniyle, geçen yıl okullar ve yurtlar kapalıydı, düğün ve cemiyetler olmadığı için herkesin elinde pirinç kaldı. Mayıs içerisinde, ülkenin ihtiyacının %50’si kadar pirinç ithal edildi. TMO’nun depoları dolu olması nedeniyle, ürün almak istemiyor. 500 dönümün altında çeltik ekimi yapanların gelecek yıl ekim yapacağını tahmin etmiyorum. Bu yıl elde edilecek ürün, üreticinin maliyetini dahi karşılamaz. Gübre fiyatı, 8 TL olması durumunda üreticinin ekim yapması mümkün değil. Bizim derdimize derman olacak kurum, TMO’dur. Üreticinin arkasında durması lazım.”
