Onlar, Keşan pazarının emekçi kadınları
Kimi 40 yıldır Pazar tezgahlarında kimi ise üniversite mezunu; hepsinin evleri, yemeklerini hazırladıkları bir aileleri var. Çocuklarına bakıyor, ev işleri yapıyor, çiftçilik yapıyor ve sonrasında tezgahlarda ürettiklerini satıyorlar. Onlar üretici kadınlar.
Keşan Pazaryerinde tezgah açıp satış yapan kadınlarla konuştuk. Sabah erkenden güne başlayan kadınlar öncelikle ahırlarında baktıkları hayvanlarıyla ilgilenen kadınlar, ailelerine kahvaltılarını hazırlayıp ürettikleri meyve ve sebzelerin satışını yapmak üzere yollara düşüyorlar. Herkes daha yataklarında uyurken onlar ürettiklerini tezgahlara diziyor, etiketlerini hazırlıyorlar.
8 Mart Dünya Kadınlar Günü dolayısıyla mikrofonlarımızı uzattığımız kadınlar pazar esnafı olmayı anlattı: “Herkesten önce kalkıyoruz, yola çıkmadan önce inekleri sağıp evin diğer günlük işlerini bitiriyoruz. Kahvaltıyı hazırlayıp hep birlikte yedikten sonra yola çıkıyoruz. Sabah saat 07.00 gibi gelip tezgahı açıyoruz. Zor iş. Yeri geliyor soğukta bekliyoruz, rüzgar ve yağmur hasta ediyor. Yaz sıcaklarında da buradayız. Evimize ekmek götürmek için çalışacağız”
Öte yandan çalışmadan duramayacaklarını da ifade edenler oldu: “Yıllardır pazardayım, çıkmazsam hasta olurum, aylak durmaktansa çalışırım daha iyi. İşleyen demir pas tutmaz. Pazara gelince kendimi dinç hissediyorum. Eşime de yardım ediyorum hem. Çalışmayınca nereden bulacaksın parayı? Kocanın eline bakarsın. Ama çalışınca paran olur. Canının istediğini yersin, çocuğuna da yedirirsin”
Tüm bunların içinde kendilerine zaman ayıramadıklarını da söyledi emekçi bir kadın da, “5 dakika namaza zaman kalıyor. Bir de gece konu komşu gelirse o kadar.” Dedi.
40 yıldır Pazara geldiğini ifade eden başka bir kadın ise “Ben pazara gelmeyeyim hasta olurum” dedi. “Çocuklarım istemiyor bu yaştan sonra pazara çıkıp beklememi, “ne işin var?” diyorlar. Ama ben dinlemiyorum. Tarhana satıyorum. 30 liradan 120 lira. Paramı kazandım” diyerek ailesinden gelen baskıya rağmen pazara çıkmaya devam edeceğini söyledi.
Tüm bunlar için tek istediklerinin anlayış olduğunu belirten bir çiftçi kadın ise “Tek istediğim emeğimizin karşılığını versinler.” diyerek, onca uğraş sonucu verdikleri çabanın karşılığını istedikleri belirtti.
